Ζευς Κώρυκος

1. Η λατρεία

Η λατρεία του Διός Κωρύκου ή Κωρυκίου Επινικίου Τροπαιούχου Επικαρπίου μάς είναι γνωστή από επιγραφικές μαρτυρίες προερχόμενες από τον αμφιπρόστυλο ναό1 πάνω από το σπήλαιο της Κωρύκου στην Κιλικία.


2. Ο μύθος

Ο Απολλόδωρος,
2 στην περιγραφή του μύθου της πάλης του Διός με τον Τυφώνα, αναφέρει και τη σπηλιά της Κωρύκου. Ο Ζευς παρακολουθούσε τον τραυματισμένο από τους κεραυνούς και το δρεπάνι Τυφώνα έως το Κάσιον όρος, ψηλότερα από τη Συρία, όπου όρμησε να τον αρπάξει με τα χέρια. Τότε ο Τυφώνας κουλουριάστηκε με τις φιδοουρές του πάνω στο κορμί του Δία και, σε κάποια στιγμή της πάλης τους, το τέρας κατάφερε να αρπάξει το δρεπάνι, να κόψει τους τένοντες από τα πόδια και τα χέρια του θεού, να τον σηκώσει στον ώμο του αναίσθητο και, κουβαλώντας τον πάνω από τη θάλασσα στην Κιλικία, να τον γκρεμίσει μέσα στο Κωρύκιον άντρο. Τους τένοντες του θεού ο Τυφώνας τούς τύλιξε σε δέρμα αρκούδας, το έκρυψε μέσα στη σπηλιά και έβαλε φύλακα μία δράκαινα, τη Δελφύνη. Σε αυτή την περίσταση, χρειάστηκε ο Ερμής και ο Αιγίπαν να βάλουν όλη την πονηρία τους για να σώσουν το Δία, ο οποίος, όταν συνήλθε και ξαναβρήκε τη δύναμή του, όρμησε αιφνιδιαστικά από τον ουρανό και κατατρόπωσε τον Τυφώνα με τους κεραυνούς του. Στην περιγραφή του μύθου από τον Απολλόδωρο έχουν προφανώς συνδεθεί αρμονικά περισσότερες παραλλαγές του μύθου του Τυφώνα. Στο περιστατικό με τον Τυφώνα αναφέρονται επίσης ο Πίνδαρος3 και ο Αισχύλος.4



1. Ο ναός χρονολογείται στον 1ο αι. π.Χ. και περιβάλλεται από πολυγωνικό περίβολο των Ελληνιστικών χρόνων.

2. Απολλδ. 1.6.3. 41 κ.ε.

3. Πίνδ., Π 1. 16 κ.ε.

4. Αισχ., Πρ. 351 κ.ε.